Απιάνι, Αντρέα

(Andrea Appiani, Μιλάνο 1754 – 1817). Ιταλός ζωγράφος. Υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους Ιταλούς νεοκλασικούς ζωγράφους και ο μόνος με ευρωπαϊκή φήμη. Τα νεανικά του έργα, όπως οι τοιχογραφίες με θέμα τις ιστορίες του Έρωτα και της Ψυχής στη βασιλική έπαυλη της Μόντσα (1789), επαινέθηκαν από τον Ούγκο Φόσκολο και διακρίνονται για τη χάρη τους, που έχει ακόμα στενή συγγένεια με τη λομβαρδική αναγεννησιακή παράδοση. Μετά την άφιξη των Γάλλων στο Μιλάνο, ο Α. κράτησε για πολλά χρόνια τα σκήπτρα της καλλιτεχνικής ζωής της πόλης αυτής, ως έφορος των Καλών Τεχνών, διευθυντής της πινακοθήκης Μπρέρα και επίσημος ζωγράφος του Ναπολέοντα. Για τον αυτοκράτορα διακόσμησε με ιστορικές και αλληγορικές σκηνές, σε ηρωικό ύφος, την αίθουσα των Καρυάτιδων και την αίθουσα του θρόνου του βασιλικού ανακτόρου του Μιλάνου. Εκτιμάται σήμερα ιδίως για μια σειρά κομψών προσωπογραφιών, όπου η απομίμηση των κλασικών προτύπων παραχωρεί τη θέση της σε μια σχεδόν ρομαντική έκφραση (προσωπογραφίες του Κανόβα, του Φόσκολο κ.ά.). Προσωπογραφία της Μαριάννας Βαλντεστάιν από τον Ιταλό ζωγράφο Αντρέα Απιάνι (Πινακοθήκη Αγίου Λουκά, Ρώμη).